PRINCIPIORUM
PHILOSOPHIAE
Pars secunda.
De Principiis rerum materialium.
- 1. Qvibus rationibus rerum materialium exsistentia certò cognoscatur. ibid.
- 2. Quibus etiam cognoscatur corpus humanum menti esse arctè conjunctum. 34
- 3. Sensuum perceptiones, non quid revera sit in rebus ; sed quid humano composito prosit vel obsit, docere. 35
- 4. Naturam corporis non in pondere, duritie, colore, aut similibus ; sed in solâ extensione consistere. ibid.
- 5. Praejudicia de rarefactione et de vacuo, hanc corporis naturam obscuriorem facere. ibid.
- 6. Quomodo fiat rarefactio. 36
- 7. Eam non posse ullo alio modo intelligibili explicari. ibid.
- 8. Quantitatem et numerum differre tantùm ratione à re quantâ et numeratâ. 37
- 9. Substantiam corpoream, cùm à quantitate suâ distinguitur, confusè concipi tanquam incorpoream. 38
- 10. Quid sit spatium, sive locus internus. ibid.
- 11. Quomodo in re non differat à substantiâ corporeâ. ibid.
- 12. Quomodo ab eadem differat in modo, quo concipitur. 39
- 13. Quid sit locus externus. 40
- 14. In quo differant locus et spatiű. ibid.
- 15. Quomodo locus externus, pro superficie Elzevier, p. (l)
Image haute résolution sur Gallica corporis ambientis rectè sumatur. 41 - 16. Repugnare ut detur vacuum, sive in quo nulla planè sit res. ibid.
- 17. Vacuum ex vulgi usu non excludere omne corpus. 42
- 18. Quomodo emendandum sit praejudicium de vacuo absolutè sumto. ibid.
- 19. Ex his ea confirmari, quae de rarefactione dicta sunt. 43
- 20. Ex his etiam demonstrari, nullas atomos dari posse. 44
- 21. Item mundum esse indefinitè extensum. ibid.
- 22. Item unam et eandem esse materiam coeli et terrae ; ac plures mundos esse non posse. 45
- 23. Omnem materiae variationem, sive omnem ejus formarum diversitatem pendere à motu. ibid.
- 24. Quid sit motus juxta vulgarem sensum. ibid.
- 25. Quid sit motus propriè sumtus. 46
- 26. Non plus actionis requiri ad motum, quàm ad quietem. ibid.
- 27. Motum et quietem esse tantùm diversos modos corporis moti. 47
- 28. Motum propriè sumtum non referri, nisi ad corpora contigua ejus quod movetur. ibid.
- 29. Nec referri, nisi ad ea corpora contigua : quae tanquam quiescentia spectantur. 48
- 30. Cur ex duobus corporibus contiguis quae separantur ab invicem, unum potiùs quàm aliud moveri dicatur. ibid.
- 31. Quomodo in eodem corpore, innumeri diversi motus esse possint. 49
- 32. Quomodo etiam motus propriè sumtus, qui in quoque corpore unicus est, pro pluribus sumi possit. 50
- 33. Quomodo in omni motu integer circulus corporum simul moveatur. ibid.
- 34. Hinc sequi divisionem materiae in particulas revera indefinitas, quamvis eae nobis sint incomprehensibiles. 52
- 35. Quomodo fiat ista divisio ; et quòd non sit dubitandum quin fiat, etsi non comprehendatur. ibid.
- 36. Deum esse primariam motûs caussam : et eandem semper motûs quantitatem in universo conservare. 53
- 37. Prima lex naturae : quod unaquaeque res quantum in se est, semper in eodem statu perseveret ; sicque quod semel movetur, semper moveri pergat. 54
- 38. De motu projectorum. 55
- 39. Altera lex naturae : quòd omnis motus ex se ipso sit rectus ; et ideò quae circulariter moventur, tendere AT VIII-1, 336 semper, ut recedant à centro circuli quem describunt. ibid.
- 40. Tertia lex : quòd unum corpus alteri fortiori occurendo, nihil amittat de suo motu ; occurendo verò minùs forti, tantum amittere, quantum in illud transfert. 57
- 41. Probatio prioris partis hujus regulae. ibid.
- 42. Probatio posterioris partis. 58
- 43. In quo consistat vis cujusque corporis ad agendum vel resistendum. ibid.
- 44. Motum non esse motui contrarium, sed quieti ; et determinationem in unam partem determinationi in partem oppositam. 59
- 45. Quomodo possit determinari, quantum cujusque corporis motus mutetur propter aliorum corporum occursum ; idque per regulas sequentes. ibid.
- 46. Prima. ibid.
- 47. Secunda. 60
- 48. Tertia. ibid.
- 49. Quarta. ibid.
- 50. Quinta. ibid.
- 51. Sexta. 61
- 52. Septima. ibid.
- 53. Harum regularum usum esse difficilem, propterea quòd unumquodque corpus à multis simul tangatur. 62
- 54. Quae sint corpora dura, quae fluidae. ibid.
- 55. Durorum partes nullo alio glutino simul jungi quàm earum quiete. ibid.
- 56. Fluidorum particulas aequali vi versus omnes partes moveri ; Et corpus durum in fluido exsistens, à minimâ vi posse determinari ad motum. 63
- 57. Eiusdem rei demonstratio. 65
- 58. Si quae fluidi particulae tardiùs moveantur, quàm corpus durum in eo exsistens, illud hac in parte fluidi rationem non habere. 66
- 59. Corpus durum ab alio duro impulsum, non omnem suum motum ab eo mutuari, sed partem etiam à fluido circumjacente. ibid.
- 60. Non posse tamen ab isto fluido majorem celeritatem acquirere, quàm habeat à duro, à quo impulsum est. 67
- 61. Cùm corpus fluidum totum simul versus aliquam partem fertur, necessariò secum deferre corpus durum quod in se continet. ibid.
- 62. Cùm corpus durum à fluido sic defortur, non idcirco moveri. 68
- 63. Cur quaedam corpora tam dura sint, ut quamvis parva, non facilè manibus nostris dividantur. ibid.
- 64. Non alia principia in Physica, quàm in Geometrià, vel in Mathesi abstractâ à me admitti, nec optari. quia sic omnia naturae phaenomena explicantur, et certae de iis demonstrationes dari possunt. 69
AT VIII-1, 335
Elzevier, p. (m)
Image haute résolution sur Gallica